Δεκάδες χιλιάδες παιδιά βρίσκονται εκτός παιδικών σταθμών, περίπου τρεις βδομάδες από την 1η Σεπτέμβρη, μέρα έναρξης της λειτουργίας τους. Το πρόβλημα δεν το αντιμετωπίζουν μόνο όσοι γονείς είχαν την ατυχία να μην εγκριθεί η αίτησή τους για το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, αλλά και όσοι κόπηκαν εξαιτίας των κριτηρίων που τους απαγόρευσαν να υποβάλουν αίτηση. Κι αυτό γιατί η κυβέρνηση, υλοποιώντας τις προβλέψεις
των μνημονίων, προχώρησε στον περιορισμό των προσλήψεων συμβασιούχων βρεφονηπιοκόμων, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν οι παιδικοί σταθμοί των δήμων για όλα τα παιδιά. Συνολικά, περισσότερα από 40.500 παιδιά έμειναν εκτός του προγράμματος ΕΣΠΑ, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός γονέων βρεφών και νηπίων που έκαναν αίτηση και κόπηκαν από τους ίδιους τους δήμους. Μετά την οριστικοποίηση και την ανάρτηση των καταλόγων με τους «δικαιούχους», δηλαδή την εκκαθάριση που έγινε σε έγκυρες και άκυρες αιτήσεις, στους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς αναμενόταν να μπουν μόλις 81.003 παιδιά. Ομως, όπως είπαμε και παραπάνω, ακόμα και σήμερα, λείπει το απαραίτητο προσωπικό που θα στελεχώσει τους σταθμούς. Για τη φιλοξενία των παραπάνω παιδιών, το ποσό που δόθηκε συνολικά ήταν 184 εκατομμύρια ευρώ, τη στιγμή που ήταν γνωστό πως δε γίνεται να καλύψει όλες τις αιτήσεις και κατά συνέπεια να εισαχθούν στους σταθμούς όλα τα παιδιά που το δικαιούνταν. Πόσο μάλιστα, όταν ο αριθμός των αιτήσεων παρουσιάζει σημαντική αύξηση και φέτος (98.058 φέτος και 91.921 πέρσι) για συνολικά 121.683 παιδιά (έναντι 112.282 το 2014). Σημειώνεται πως μόνο από το 2012, οι αιτήσεις έχουν αυξηθεί κατά 11.091. Και τώρα, με την απόρριψη των αιτήσεων αλλά και τις λιγοστές θέσεις που υπάρχουν στο πρόγραμμα, οι εργαζόμενοι καλούνται να βάλουν ακόμα περισσότερο το χέρι στην τσέπη, καθώς θα πρέπει να πληρώσουν τα δυσβάσταχτα τροφεία που επιβάλλουν οι δήμοι.
* * *
Αξίζει να δούμε μία πλευρά που έχει ενδιαφέρον. Και ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ, κατά διαστήματα, έχουν δημοσιοποιήσει κείμενα στα οποία κάνουν λόγο για τη δυνατότητα των κυβερνήσεών τους να απορροφούν κονδύλια του ΕΣΠΑ, αλλά και την ετοιμότητά τους στο να υλοποιήσουν τις δράσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα την περίοδο 2014-2020. Το έκαναν και πριν τις πρόσφατες εκλογές, σε μια προσπάθεια να ψαρέψουν ψήφους και να δείξουν στο λαό ότι θα εκτελέσουν έργο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ανάμεσα στις πολλές δράσεις που ανέφεραν, έκαναν λόγο και για το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για τους παιδικούς σταθμούς. Την ίδια στιγμή, λοιπόν, που ισχυρίζονταν ότι θα δώσουν λύσεις μέσω ΕΣΠΑ, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Βεβαίως, το συγκεκριμένο πρόγραμμα δίνει λύσεις σε πολλές οικογένειες, ωστόσο κάθε χρόνο βιώνουν - και όσοι κόβονται και όσοι τελικά είναι τυχεροί - ένα μαρτύριο. Και κάθε χρόνο, όλο και μειώνονται οι θέσεις, όλο και μειώνονται τα κονδύλια και όλο και περισσότερα νέα ζευγάρια προσπαθούν να βρουν άλλες λύσεις. Και το αδιέξοδο παραμένει αδιέξοδο... Το γεγονός ότι με το ΕΣΠΑ επιχειρούν να μοιράσουν ορισμένα ψίχουλα, γιατί αυτό γίνεται και με τους παιδικούς σταθμούς, δηλαδή να λένε ότι λύνουν το πρόβλημα για 80.000 και την ίδια στιγμή πάνω από 100.000 να μένουν εκτός, δε σημαίνει ότι αλλάζει ο χαρακτήρας του. Μια ματιά στο πόσο έχει μειωθεί ο αριθμός των ωφελουμένων τα τελευταία χρόνια, θα πείσει και τον πλέον δύσπιστο.
* * *
Στο διά ταύτα. Η Προσχολική Αγωγή δεν μπορεί να θεωρείται πολυτέλεια. Είναι βασική ανάγκη. Και ως τέτοια πρέπει ν' αντιμετωπίζεται και γι' αυτό να καλύπτονται όλες οι ανάγκες, να μη μένει κανένα παιδί εκτός. Εκτός όμως από αυτό, αλήθεια, δε θα έπρεπε να απασχολεί το τι εφόδια παίρνει ένα παιδί μέσα σ' ένα βρεφονηπιακό σταθμό; Το ποιος καθορίζει το τι μαθαίνει ένα παιδί, τι πρέπει να μάθει στην ηλικία των 3, 4 ή 5 ετών; Πώς είναι δυνατόν οι βρεφονηπιοκόμοι να έχουν το μυαλό τους στη δουλειά τους, όταν δεν ξέρουν εάν τον επόμενο μήνα θα έχουν δουλειά; Η πλειοψηφία των εργαζομένων στους παιδικούς σταθμούς είναι συμβασιούχοι με 2μηνες, 6μηνες ή 8μηνες συμβάσεις. Και πολλές φορές αποφεύγουν οι ίδιοι να κάνουν αίτηση για να προσληφθούν με δίμηνη σύμβαση, για να μη χάσουν το δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση σε κάποιον άλλο διαγωνισμό που τρέχει με οκτάμηνη σύμβαση. Εκεί οδηγούν τους εργαζόμενους. Να θεωρούν σωτηρία την οκτάμηνη σύμβαση... Πώς μπορεί να συμβιβαστεί αυτή η άθλια εργασιακή σχέση με το τόσο ευαίσθητο λειτούργημα της διαπαιδαγώγησης μικρών παιδιών; Παρ' όλα αυτά, οι εργαζόμενες γυναίκες, που στην πλειοψηφία τους αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τους γονείς που πάνε τα παιδιά τους στους παιδικούς σταθμούς, με αυτοθυσία προσπαθούν να φροντίσουν τα βρέφη και τα νήπια.
* * *
Οι λαϊκές οικογένειες, τα νέα ζευγάρια, οι εργαζόμενοι στους παιδικούς σταθμούς, χωρίς καμία αναμονή, πρέπει να παλέψουν για το δικαίωμα των παιδιών στη δημόσια και δωρεάν Προσχολική Αγωγή, διεκδικώντας: Αμεση κρατική επιχορήγηση στους δήμους, για ν' αντιμετωπιστεί η σημερινή εκρηκτική κατάσταση. Να γίνουν δεκτά στους δημοτικούς παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς όλα τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών που ζουν στη χώρα μας, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Αμεση αξιοποίηση κρατικών και δημοτικών κτιρίων. Να καταργηθούν τα τροφεία και οι πληρωμές από τους γονείς. Να μην κλείσει κανένας παιδικός σταθμός. Να μη γίνει καμία απόλυση εργαζόμενου. Να μονιμοποιηθούν όλοι οι συμβασιούχοι χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Αποκλειστικά κρατικούς, δημόσιους, δωρεάν, σύγχρονους και ασφαλείς παιδικούς σταθμούς με κτιριακή επάρκεια, καταλληλότητα, υποδομή, ποιότητα του φαγητού, μόνιμο, εξειδικευμένο και επαρκές προσωπικό. Ενιαίο φορέα Προσχολικής Αγωγής, ενιαίο παιδαγωγικό πρόγραμμα και χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.