περισσότερο αειφόρα (...) Κάθε προσπάθεια διακοπής της ροής των κεφαλαίων, των τεχνολογιών και των προϊόντων μεταξύ των χωρών... είναι αδύνατη και αντίθετη με τον ρου της ιστορίας (...) Η Κίνα θέλει να είναι μια οικονομία ανοιχτή σε επενδύσεις, θέλει την πρόοδο όλων και δεν δυσαρεστείται όταν και οι άλλοι προοδεύουν».
Μίλησε και για μια «ισόρροπη, δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη», ενώ τα επόμενα πέντε χρόνια, η Κίνα θα εισαγάγει εμπορεύματα αξίας 8 τρισ. δολαρίων, θα ενθαρρύνει 600 δισ. δολάρια ξένων επενδύσεων, θα προχωρήσει σε δικές της επενδύσεις στο εξωτερικό, αξίας 750 δισ. δολαρίων, προωθώντας το σχέδιο «Μια Ζώνη, Ενας Δρόμος» (εμπορική σύνδεση με την υπόλοιπη Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική), ενώ προωθεί και τον «Δρόμο του Μεταξιού».
Copyright 2017 The Associated
|
Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ
|
Τι έχει πει ο Τραμπ για την Κίνα;
Σε ομιλία, στην Ιντιάνα, είπε: «Η Κίνα είναι υπεύθυνη για τη μεγαλύτερη κλοπή στην ιστορία της ανθρωπότητας (...) Χρησιμοποιεί αθέμιτες μεθόδους, με υποτίμηση του νομίσματός της για να είναι οι εξαγωγές της πιο ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο. Οι πρακτικές αυτές προκαλούν σοβαρές ζημίες στις αμερικανικές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους (...) Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να επιτρέπουμε στην Κίνα να βιάζει τη χώρα μας. Η πρόθεσή μας είναι να αλλάξουμε αυτήν την κατάσταση και μην ξεχνάτε ότι εμείς έχουμε τα "χαρτιά" για να το πετύχουμε αυτό».
Ακόμα, ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα Εμπορίου, Πίτερ Ναβάρο, συγγραφέας βιβλίου με τίτλο «Θάνατος από την Κίνα», μιλώντας στους «Financial Times», είπε ότι Κίνα και παγκοσμιοποίηση ευθύνονται για τη συρρίκνωση της μεταποίησης των ΗΠΑ. Είπε ακόμη: «Δεν είναι πλέον προς το συμφέρον της Αμερικής να διατηρεί τεράστια εργοστάσια στα οποία συναρμολογούνται προϊόντα θεωρούμενα αμερικανικά που, όμως, αποτελούνται από εισαγόμενα εξαρτήματα». Για να επιστρέψουν βιομηχανίες στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Τραμπ θα προχωρήσει σε φορολογική μεταρρύθμιση.
Δύο βασικά ζητήματα αναδεικνύουν αυτές οι παρεμβάσεις, εστιάζοντας στον ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ - Κίνας που έτσι κι αλλιώς οξύνεται. Το πρώτο έχει σχέση με την ανισομέρεια στο μεταξύ τους εμπόριο. Η Κίνα εξάγει περισσότερα εμπορεύματα στις ΗΠΑ, απ' ό,τι οι ΗΠΑ στην Κίνα. Οι μεταξύ τους συναλλαγές ανήλθαν σε 598 δισ. δολάρια το 2015, με τις αμερικανικές εξαγωγές στην Κίνα να διαμορφώνονται στα 116 δισ. και τις εισαγωγές στα 482 δισ. δολάρια.
Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο αναφέρεται: «Ισχυροποίηση της Κίνας σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Ευρωζώνη, με κριτήριο τα μερίδιά τους στο Παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν. Ως απόρροια αυτού του γεγονότος, οξύνεται ο ανταγωνισμός της Κίνας με τις ΗΠΑ, οι οποίες διατηρούν ακόμα την πρώτη θέση, παρά την τάση μείωσης του μεριδίου τους (...) Το σχετικό μερίδιο των ΗΠΑ στο Παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν μειώθηκε από 31% το 2000 σε 23% το 2015, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο της Κίνας αυξήθηκε από 3,6% το 2000 σε 14,9% το 2015. Σχετικά με τις εμπορικές τους ανταλλαγές, το 8,95% των εισαγωγών της Κίνας προέρχονται από τις ΗΠΑ, ενώ το 21,8% των εισαγωγών των ΗΠΑ προέρχεται από την Κίνα, γεγονός που εξηγεί τον σημερινό προβληματισμό της αμερικανικής αστικής πολιτικής».
Το δεύτερο ζήτημα έχει σχέση με το γεγονός ότι μεγάλοι αμερικανικοί επιχειρηματικοί όμιλοι παράγουν στην Κίνα και μεγάλο μέρος της παραγωγής τους εξάγεται στις ΗΠΑ, όπως η «Idel», η «Foxconn», η «Apple» κ.ά. Είναι αυτοί που προσδοκά ο Τραμπ να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ. Ομως η «Apple», η «Foxconn» που παράγει εξαρτήματα για την «Apple», άλλοι προμηθευτές της «Apple», αρνούνται για την ώρα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, να μεταφέρουν την παραγωγή τους από την Κίνα στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα πείσει την «Apple» να ανοίξει εργοστάσιο στις ΗΠΑ. Αλλά το διάταγμα για απαγόρευση εισόδου μεταναστών από 7 κράτη με μουσουλμανικούς πληθυσμούς, μάλλον έχει δημιουργήσει αντίθετα αποτελέσματα. Ηγετικά στελέχη μονοπωλιακών ομίλων όπως «Google», «Apple», «Microsoft», «Netflix» (τομέας ψυχαγωγίας), «Goldman Sachs», το δίκτυο ενοικίασης κατοικιών «Airbnb», διαμαρτυρήθηκαν για το διάταγμα. Ακόμα, ο διευθύνων σύμβουλος της διεθνούς αλυσίδας εστίασης «Starbucks» είπε ότι θα προσλάβει 10.000 μετανάστες σε 75 χώρες την επόμενη πενταετία.
Γιατί τέτοιες αντιδράσεις; Επιασε ο πόνος τα μονοπώλια για τους μετανάστες; Οχι. Πρόκειται για διεθνικά μονοπώλια των οποίων οι πωλήσεις κινδυνεύουν από τέτοιες ενέργειες σε αγορές κρατών με μουσουλμανικούς πληθυσμούς. Επίσης οι μετανάστες αποτελούν φτηνό εργατικό δυναμικό για τους επιχειρηματικούς ομίλους.
Ποιες οι εξελίξεις;
Βεβαίως, οι εξελίξεις στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις δεν έμειναν μόνο στην αντιπαράθεση ΗΠΑ - Κίνας. Αλλωστε ο Τραμπ επιτέθηκε στη Γερμανία, μιλώντας για «γερμανικό ευρώ». Ο Π. Ναβάρο, στους Financial Times, χαρακτήρισε το ευρώ «σιωπηρό γερμανικό μάρκο», που δίνει στη Γερμανία πλεονέκτημα σε σχέση με βασικούς της εταίρους. Είπε ακόμη: «Ενα μεγάλο εμπόδιο στο να θεωρηθεί η TTIP μια διμερής συμφωνία είναι η Γερμανία, η οποία συνεχίζει να εκμεταλλεύεται άλλες χώρες στην ΕΕ καθώς και τις ΗΠΑ».
Ο Τραμπ χαιρέτισε το Brexit, στηρίζει φυγόκεντρες τάσεις στην ΕΕ, έχει μιλήσει για ισχυρή Οικονομική Συμφωνία με τη Βρετανία, θεωρεί το Μεξικό «οικονομικό εχθρό» των ΗΠΑ.
Πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία; Είναι νωρίς να βγουν ασφαλή συμπεράσματα. Μόνο τάσεις καταγράφονται, και όχι τόσο σίγουρες. Φαίνεται για την ώρα ότι άλλα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη μιλούν για ενίσχυση των μεταξύ τους οικονομικών σχέσεων.
Ετσι, μετά τις κατηγορίες του Τραμπ ότι Γερμανία και Ιαπωνία εκμεταλλεύονται τις χαμηλές ισοτιμίες των νομισμάτων τους για να ευνοηθούν στο εμπόριο σε βάρος άλλων κρατών και των ΗΠΑ, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, Σίντζο Αμπε, είπε ότι συντάσσεται με την Α. Μέρκελ για ένα παγκόσμιο μέτωπο κατά του προστατευτισμού. Ταυτόχρονα μεταβαίνει στις ΗΠΑ προτείνοντας Ιαπωνικές επενδύσεις σε σιδηρόδρομους, γέφυρες, αυτοκινητόδρομους που δημιουργούν θέσεις εργασίας. Επίσης, σε επικοινωνία της Α. Μέρκελ με τον Κινέζο πρωθυπουργό, Λι Κετσιάνγκ, συμφώνησαν να ενισχύσουν τους μεταξύ τους εμπορικούς δεσμούς κόντρα στον προστατευτισμό του Τραμπ.
Ευρωπαϊκή Ενωση και Μεξικό, οι σχέσεις των οποίων με τις ΗΠΑ έχουν επιδεινωθεί λόγω Τραμπ, ανακοίνωσαν ότι «επιταχύνουν» τις «εμπορικές συνομιλίες» τους για ενίσχυση των οικονομικών τους σχέσεων. «Παρακολούθούμε μαζί μια ανησυχητική άνοδο του προστατευτισμού σε όλον τον κόσμο», αναφέρουν σε κοινή ανακοίνωσή τους η Ευρωπαία επίτροπος Εμπορίου, Σεσίλια Μάλστρομ, και ο Μεξικανός υπουργός Οικονομίας, Ιλντεφόνσο Γκουαχάρντο, αποφασίζοντας «να επιταχύνουν τον ρυθμό των συνομιλιών τους».
Το Μεξικό θέλει ενδυνάμωση των σχέσεών του με την Κίνα και την προσέλκυση επενδύσεων, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, Λουίς Βιντεγκαράι. «Θέλουμε να προσελκύσουμε επενδύσεις και να συνεχίσουμε να ενδυναμώνουμε τις σχέσεις με την Κίνα συνολικά (...) τις εμπορικές σχέσεις με άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, καθώς και της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής (...) είμαστε ήδη σε συνομιλίες με τη Νότια Κορέα».
Μεγαλώνει η όξυνση των ανταγωνισμών
Σε πολλά αστικά ΜΜΕ, ο χαρακτηρισμός της ομιλίας του Σι Τζιπίνγκ στο Νταβός ήταν: «Ρόλο ηγεμόνα στον πλανήτη επιδιώκει η Κίνα», «Ο Σι έκανε την Κίνα προστάτη της παγκοσμιοποίησης».
Βεβαίως το θέμα είναι πιο σύνθετο. Η Κίνα αξιοποιεί τη στροφή των ΗΠΑ, προκειμένου να ενισχύσει τις σχέσεις της και τη θέση της διεθνώς. Πρώτα απ' όλα, μετά την καταγγελία της Συμφωνίας του Ειρηνικού (ΤΡΡ) από τον Τραμπ, υπάρχουν προϋποθέσεις να ενδυναμώσει τη θέση της στην περιοχή (Μεξικό, Αυστραλία, Ν/Α Ασία κ.λπ.). Αλλά ενδυναμώνει τις σχέσεις της και με την ΕΕ, τη Γερμανία, στοχεύοντας επίσης να επιταχύνει τη μείωση της διαφοράς με τις ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία, πλησιάζοντας κι άλλο το επίπεδο της οικονομίας των ΗΠΑ.
Ταυτόχρονα όμως τα συμφέροντα του κεφαλαίου κάθε κράτους δεν είναι ενιαία, και πάντως οξύνονται οι ανταγωνισμοί στο εσωτερικό κρατών και διακρατικών ενώσεων (ΕΕ), με σημαντικές επιδράσεις και στις διεθνείς επιλογές. Για παράδειγμα, στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στη Μάλτα μπήκε επίσημα το ζήτημα της «ΕΕ πολλών ταχυτήτων».
Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο αναφέρεται: «Την περίοδο που διανύουμε ισχυροποιείται προσωρινά το αστικό ρεύμα του εθνικισμού και του προστατευτισμού στην οικονομία, τόσο στις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία, όσο και σε ισχυρά κράτη της Ευρωζώνης, όπως η Γαλλία και η Ιταλία. Στην ΕΕ το συγκεκριμένο ρεύμα εκφράζουν διάφορα κόμματα του αστικού ευρωσκεπτικισμού. Το ρεύμα του προστατευτισμού αναπτύσσεται ως επιλογή τμημάτων της αστικής τάξης στις ΗΠΑ και σε κράτη της ΕΕ, για να αμυνθούν στην επιδείνωση των όρων ανταγωνιστικότητας, πρώτα απ' όλα του βιομηχανικού κεφαλαίου τους, ιδιαίτερα σε συνθήκες επιβράδυνσης της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας (...)
Η διαφαινόμενη ενίσχυση της πολιτικής του προστατευτισμού θα επιδράσει αρνητικά στην ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, που ήδη κινείται σε σχετικά χαμηλούς ρυθμούς. Την ίδια στιγμή εντείνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις. Αυξάνει αντικειμενικά ο κίνδυνος πιο εκτεταμένων, πιο γενικευμένων ιμπεριαλιστικών πολεμικών αναμετρήσεων. Αυξάνει επίσης η πιθανότητα ανακατατάξεων και κλονισμού της συνοχής ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, όπως το ΝΑΤΟ (...)
Στο επίπεδο του οικονομικού ανταγωνισμού, σημαντική εξέλιξη αποτελεί η δοκιμασία διατήρησης της συνοχής της ΕΕ και το μέλλον που προδιαγράφεται για την Ευρωζώνη, ιδιαίτερα μετά την επικράτηση του Brexit στο σχετικό δημοψήφισμα στη Βρετανία. Αυτή η πραγματικότητα καθιστά ακόμα πιο σύνθετους τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και αυξάνει τη ρευστότητα των σημερινών διακρατικών συνεργασιών (...)
Η υποβόσκουσα νέα, πιο συγχρονισμένη οικονομική κρίση, η όξυνση της διαπάλης για τον έλεγχο αγορών, ενεργειακών πηγών και δρόμων μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι υπάρχουσες πολεμικές εστίες στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, οι εντάσεις στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη σε σχέση με τη Ρωσία, στην Αρκτική και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αυξάνουν και τον κίνδυνο μιας ευρύτερης γενίκευσης του ιμπεριαλιστικού πολέμου (...)
Οι οξύτατοι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και οι μεγάλες αντιθέσεις ισχυρών καπιταλιστικών κρατών και συμφερόντων οδηγούν σήμερα σε συνεχείς ανακατατάξεις συμμαχιών, σε συνεχόμενα φαινόμενα δημιουργίας αξόνων και αντιαξόνων διεθνώς».
Η εργατική τάξη, οι λαοί, να επαγρυπνούν, να οργανώνουν τη δική τους πάλη ενάντια στην αστική τους τάξη, αξιοποιώντας όλα τα ενδεχόμενα για την ανατροπή της εξουσίας της, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τη δική τους ευημερία. Ο ρόλος του Κομμουνιστικού Κόμματος με επαναστατική στρατηγική είναι θεμελιακός γι' αυτή την προοπτική.
Σάββατο 11 Φλεβάρη 2017
