Το ζήτημα της «βιώσιμης» διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους, τόσο από την πλευρά του ΔΝΤ όσο και της Ευρωζώνης, σε συνδυασμό και με τη μεταξύ τους διαπάλη γύρω από τον επιμερισμό των «κινδύνων» και της χασούρας, ανεβαίνει ψηλά στην ατζέντα της παζαριών και των συνεννοήσεων για το κλείσιμο της δεύτερης «αξιολόγησης», μετά και τη χτεσινή - «πολυαναμενόμενη» - συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου.
Το ΔΝΤ παραπέμπει για επόμενη φάση τις όποιες αποφάσεις του, σχετικά με την πλήρη
συμμετοχή του στο 3ο μνημόνιο (και μέσω νέας χρηματοδότησης προς το ελληνικό κράτος). Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζει το ελληνικό κρατικό χρέος, «εξαιρετικά μη διαχειρίσιμο», προτείνοντας νέο πακέτο αντιλαϊκών μέτρων «μόνιμου χαρακτήρα και επαναλαμβανόμενης απόδοσης».
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, από την πλευρά της, απέστειλε νέο ισχυρό μήνυμα για τους όρους και τις προϋποθέσεις σχετικά με την ένταξη των ελληνικών κρατικών ομολόγων στα προγράμματα της «νομισματικής χαλάρωσης». Η τέτοια εξέλιξη προϋποθέτει τη διασφάλιση της «βιωσιμότητας» του κρατικού χρέους, με επόμενο βήμα το κλείσιμο της «αξιολόγησης» και βέβαια την επιβολή των νέων αντιλαϊκών μέτρων.
Την ίδια ώρα, τα αντιλαϊκά παζάρια εκτυλίσσονται μέσα σε ένα έντονο παρασκήνιο, ενώ, όπως αναφέρει υψηλόβαθμη πηγή της ελληνικής κυβέρνησης, «πολλοί παράγοντες και σε πολλά επίπεδα παίρνουν πρωτοβουλίες αυτό το διάστημα για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες επίτευξης συμφωνίας για τη δεύτερη αξιολόγηση», ωστόσο όπως χαρακτηριστικά τονίζουν «είναι νωρίς ακόμη να εκτιμήσουμε αν θα καρποφορήσουν».
Λόγος γίνεται για ανάληψη «πρωτοβουλιών» από τον επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, ενώ νωρίτερα χτες κυβερνητικές πηγές «διέρρεαν» σενάρια για ανάληψη πρωτοβουλίας από τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, εστιάζοντας μάλιστα στο ενδεχόμενο «τμηματισμού» της «αξιολόγησης», δηλαδή της σταδιακής εκταμίευσης των αντιλαϊκών μέτρων και των δόσεων για τη χρηματοπιστωτική στήριξη προς το ελληνικό κράτος.
Χαρακτηριστική, ως προς τις συντελούμενες αντιλαϊκές διεργασίες αλλά και τους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς είναι η δήλωση του Τεντ Μάλοκ, που επελέγη από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ , Ντ. Τραμπ, ως πρέσβης στην ΕΕ. Μιλώντας στο πρακτορείο «Bloomberg», o T. Mάλοκ τόνισε πως «από την οπτική γωνία ενός οικονομολόγου, υπάρχει πολύ ισχυρός λόγος για την Ελλάδα να βγει από το ευρώ».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι, εάν το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει, «τότε το πρόγραμμα τελείωσε», όπως δήλωσε εκπρόσωπός του, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, αναφερόμενος στην απόφαση του ΔΝΤ.
«Πρώτο πιάτο» το αφορολόγητο όριο
Επόμενο «ορόσημο» για τη διαπραγμάτευση αποτελεί η συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας του Γιούρογκρουπ, μεθαύριο Πέμπτη. Κεντρικό ζητούμενο είναι η επίτευξη μιας «μίνιμουμ» συμφωνίας επί του νέου αντιλαϊκού πακέτου, με στόχο την επάνοδο των υψηλόβαθμων κλιμακίων του κουαρτέτου στην Αθήνα.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, στο αντιλαϊκό τραπέζι, μεταξύ άλλων, βρίσκεται η πρόταση για «τμηματική μείωση» του αφορολόγητου ορίου μισθωτών συνταξιούχων σε δύο δόσεις. Ειδικότερα, εξετάζεται η περαιτέρω καρατόμησή του, στο εύρος ετήσιων εισοδημάτων ύψους 7.000 ευρώ για το 2018 ή ακόμη και για τα φετινά εισοδήματα.
Για τη συνέχεια, από το 2019, συζητείται η περαιτέρω καρατόμηση στα 6.000 ευρώ, με την ένταξη του αντιλαϊκού μέτρου στην ενεργοποίηση του ενισχυμένου δημοσιονομικού κόφτη.
ΔΝΤ: «Μη διαχειρίσιμο» το κρατικό χρέος
Σε εξέλιξη βρισκόταν μέχρι αργά χτες το βράδυ η συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ, με ατζέντα τις εκθέσεις αξιολόγησης για την ελληνική οικονομία και για τη «βιωσιμότητα» του κρατικού χρέους. Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του ιμπεριαλιστικού Οργανισμού, Τζ. Ράις, είχε δηλώσει ότι το «ενδεχόμενο χρηματοδότησης» προς το ελληνικό κράτος δεν βρισκόταν στην ατζέντα της (χτεσινής) συνεδρίασης.
Πάντως σύμφωνα με «διαρροές», η έκθεση του ΔΝΤ χαρακτηρίζει το κρατικό χρέος «εξαιρετικά μη διαχειρίσιμο» και θεωρεί «ανεπαρκείς» τις παρεμβάσεις που έχουν ανακοινώσει η Ευρωζώνη και ο ESM.
Προβλέπει ότι με τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο υφιστάμενο πρόγραμμα, το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2018 θα διαμορφωθεί στο 1,5%. Σε αυτό το πλαίσιο απαιτεί νέα αντιλαϊκά μέτρα ύψους 4,5 δισ. ευρώ, προτείνοντας νέες περικοπές στις σημερινές συντάξεις και στα προνοιακά επιδόματα, σύνθλιψη του αφορολόγητου ορίου κ.ά. Ζητήματα τα οποία ήδη βρίσκονται στο τραπέζι και με τους ευρωπαϊκούς «θεσμούς».
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η έκθεση του ΔΝΤ προτείνει τρανταχτές μειώσεις σε ό,τι αφορά τη φορολογία επί των επιχειρηματικών κερδών, μέχρι και κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, προκειμένου να τονωθούν οι επενδύσεις.
Επίσης, την επαναφορά του ψηλού συντελεστή ΦΠΑ στα αμέσως προηγούμενα επίπεδα (23% από 24% σήμερα), καθώς και τη μείωση των συντελεστών στη φορολογίας φυσικών προσώπων ειδικά στα μεγάλα εισοδήματα. Βέβαια, τα παραπάνω προϋποθέτουν την εφαρμογή των νέων αντιλαϊκών μέτρων (αφορολόγητο όριο, συντάξεις κ.ο.κ.).
Παράλληλα, αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο για την ανάγκη νέας ανακεφαλαιοποίησης των εγχώριων τραπεζικών ομίλων μετά το 2018. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η δημιουργία «κεφαλαιακού αποθέματος ασφαλείας», ύψους 10 δισ. ευρώ, ενώ ειδικές αναφορές γίνονται σχετικά με τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.
Ουσιαστικά, το ΔΝΤ εκτιμά ότι χωρίς νέα αναδιάρθρωση το κρατικό χρέος δεν θα καταστεί «βιώσιμο», ενώ βέβαια επιχειρεί να μετακυλήσει τη «χασούρα» και τις όποιες παρεμβάσεις «διευκόλυνσης» στην πλευρά της Ευρωζώνης. Ενδεικτικά, σύμφωνα με το ΔΝΤ, το χρέος δεν μπορεί να θεωρηθεί «βιώσιμο», ακόμη κι αν υιοθετηθεί η πρόταση της γερμανικής κυβέρνησης για πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% για περίοδο 10 ετών, δηλαδή μέχρι και το 2028.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το ΔΝΤ προτείνει:
-- Επέκταση της περιόδου χάριτος και αναβολές καταβολής τόκων έως το 2040.
-- Επέκταση των ωριμάνσεων αποκλειστικά για τα δάνεια της Ευρωζώνης έως το 2070.
-- Μείωση των επιτοκίων όλων των δανείων (πάντα της Ευρωζώνης) σε επίπεδα χαμηλότερα του 1,5%.
«Ποσοτική χαλάρωση» στο έδαφος της αντιλαϊκής πολιτικής
Η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και η ολοκλήρωση της δεύτερης «αξιολόγησης» είναι απαραίτητες προϋποθέσεις, προκειμένου να ενταχθούν ελληνικά ομόλογα στα προγράμματα της «ποσοτικής χαλάρωσης».
Αυτό τόνισε ο διοικητής της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, ο οποίος μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεκαθάρισε πως για να αγοράσει η ΕΚΤ ελληνικό κρατικό χρέος, θα πρέπει προηγουμένως να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της «βιωσιμότητας».
Οπως είπε, για να γίνει μια αξιόπιστη αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους, θα πρέπει να εφαρμοστούν βραχυπρόθεσμα μέτρα (τα οποία έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή), αλλά και μεσοπρόθεσμα μέτρα, τα οποία βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση. Κατέληξε λέγοντας ότι μπορούμε να είμαστε κοντά στο στόχο αγοράς ελληνικού χρέους, αν ολοκληρωθεί σύντομα η δεύτερη «αξιολόγηση», «αλλιώς μπορούμε να περιμένουμε».
Ουσιαστικά, ο Μ. Ντράγκι ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτά κρατικά και ιδιωτικά χρεόγραφα χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης, τα οποία κατατίθενται ως εγγυήσεις, προκειμένου στη συνέχεια η ΕΚΤ να διοχετεύσει φτηνή ρευστότητα στις εγχώριες τράπεζες.
Εξάλλου, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, μιλώντας χτες σε Επιτροπή της ελληνικής Βουλής, υπογράμμισε πως «η ΤτΕ υποστηρίζει την ανάγκη μείωσης των δημοσιονομικών στόχων, μετά το τέλος του προγράμματος το 2018, από 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα σε 2%, σε συνδυασμό με μείωση των φορολογικών συντελεστών και αποτελεσματική προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Οπως είπε, «γνωρίζω τη μεγάλη δυσκολία των διαπραγματεύσεων στο σημείο αυτό, αλλά έχει σημασία η κεντρική τράπεζα της χώρας να ενώσει τη φωνή της με όσους διεκδικούν αυτήν τη βελτίωση».
Τέλος, σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτος, καθώς και ο Γ. Στουρνάρας, κοινοποίησαν στο ΔΝΤ επιστολές με τις οποίες ζητούν τη «ρεαλιστική προσέγγιση» των ζητημάτων της «αξιολόγησης».
Τρίτη 7 Φλεβάρη 2017
