Κυριακή 2 Μαρτίου 2014

Με γραμμή εναντίωσης στα μονοπώλια για λιμάνια λαϊκή περιουσία

Για την παραπέρα ιδιωτικοποίηση του λιμανιού του Πειραιά που είναι σε εξέλιξη, τις επιπτώσεις που θα έχει για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, τα παιχνίδια που παίζονται τις τελευταίες μέρες σε βάρος των εργαζομένων του ΟΛΠ, με πρωταγωνιστή την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να διευκολυνθεί η ιδιωτικοποίηση και την απάντηση που πρέπει να δώσουν οι εργαζόμενοι, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Γιώργο Παπαβασιλείου, μέλος της
διοίκησης της Ομοσπονδίας Μονίμων Υπαλλήλων Λιμανιών Ελλάδας (ΟΜΥΛΕ) και εκπρόσωπο της παράταξης «Δημοκρατική Ενότητα Λιμανιών», που συσπειρώνεται στο ΠΑΜΕ.
***
-- Ποιοι είναι οι λόγοι που η κυβέρνηση προωθεί την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού του Πειραιά;
-- Την περασμένη Τετάρτη συζητήθηκε στη Βουλή το σχέδιο της προκήρυξης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του ΟΛΠ. Η ιδιωτικοποίηση των λιμανιών αποτελεί προτεραιότητα της συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, της ΕΕ, γιατί είναι ένας ακόμα χρυσοφόρος τομέας για το κεφάλαιο.
Είναι γνωστό ότι τα λιμάνια, οι θαλάσσιες μεταφορές, συνολικά οι συνδυασμένες μεταφορές, αποτελούν σημαντικό παράγοντα για τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στην ΕΕ και τα κράτη - μέλη της. Συνδέονται με τους στρατηγικούς σχεδιασμούς των ευρωενωσιακών μονοπωλίων για τις πηγές και τους δρόμους της Ενέργειας, τους δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων, το γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών. Γι' αυτό το λόγο και στο λιμάνι του Πειραιά εκδηλώνονται έντονοι ανταγωνισμοί ανάμεσα στους μονοπωλιακούς ομίλους ΕΕ και Κίνας, ενώ ενδιαφέρον εκφράζει και η Ρωσία.
Ο Γ. Παπαβασιλείου συζητάει με τη συντάκτρια του «Ριζοσπάστη»

Για μας οι εξελίξεις αυτές δεν αποτελούν έκπληξη. Οι προετοιμασίες για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού έχουν δρομολογηθεί από το 1999, στη βάση των κατευθύνσεων της Συνθήκης του Μάαστριχτ, που ψήφισαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ για την ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών και προσώπων. Ο ΟΛΠ τότε μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρεία και το 2003 μπήκε στο χρηματιστήριο, πουλώντας το 27% των μετοχών του.
Το 2009 άρχισε η εισβολή των μονοπωλίων με την παραχώρηση του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων της προβλήτα ΙΙ του ΟΛΠ στην COSCO, απ' όπου προωθεί εμπορεύματα στις αγορές της Ευρώπης.
-- Ωστόσο η ΕΕ έχει εκφράσει αντιρρήσεις σχετικά με την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών του ΟΛΠ στην COSCO. Τι ακριβώς συμβαίνει;
-- Είναι μία ακόμα απόδειξη των οξύτατων ανταγωνισμών για το ποιο μονοπώλιο θα κυριαρχήσει. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάνει ευθεία παρέμβαση στις διαπραγματεύσεις που γίνονται ανάμεσα στην COSCO και την κυβέρνηση, δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ και τον ΟΛΠ. Το κινεζικό μονοπώλιο θέλει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του λιμανιού και απαιτεί το λεγόμενο «φιλικό διακανονισμό», που προβλέπει να μην πληρώνει ούτε το ελάχιστο που συμφωνήθηκε αρχικά με τον ΟΛΠ, με αντάλλαγμα να κάνει κάποιες επενδύσεις στην προβλήτα ΙΙΙ.
Η ΕΕ βλέπει ότι αν κυριαρχήσει η COSCO στο λιμάνι, θα βάλει εμπόδια στη δράση ευρωενωσιακών μονοπωλιακών ομίλων. Με την παρέμβασή της πάει να της βάλει φρένο. Το ίδιο ισχύει και με άλλους διεθνείς επιχειρηματικούς ομίλους, όπως είναι τα μονοπώλια που δραστηριοποιούνται στην κρουαζιέρα, που καταλαβαίνουν ότι θα έχουν συνέπειες αν πάρει η COSCO το λιμάνι. Αλλά και τμήματα της αστικής τάξης της Ελλάδας, όπως οι εφοπλιστές της ακτοπλοΐας και άλλοι, που αντιλαμβάνονται ότι θα χάσουν μερτικό από το λιμάνι.
Γι' αυτό αντιδρούν στην ιδιωτικοποίηση με απευθείας πώληση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου. Για παράδειγμα, ο ιταλικός όμιλος «Γκριμάλντι», που έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για το car terminal του ΟΛΠ, αν πάρει το λιμάνι η COSCO θα μείνει αμανάτι. Υπάρχουν και επιχειρηματίες, όπως οι εφοπλιστές των ρυμουλκών, που τους διευκολύνει ο ΟΛΠ να παραμείνει ως έχει και προτείνουν διοικητικό συμβούλιο με όλους τους χρήστες, δηλαδή τους επιχειρηματικούς ομίλους μέσα. Με άλλα λόγια, η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει σχέση με τα συμφέροντα των εργαζομένων, αλλά τμημάτων του κεφαλαίου.
Στο «παιχνίδι» έχει μπει ανοιχτά και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος από το 2008 έχει ψηφίσει στην ΕΕ την απελευθέρωση των λιμενικών υπηρεσιών, την Κοινή Λιμενική Πολιτική της, δηλαδή την ιδιωτικοποίηση. Εχει επιδοθεί τώρα σε δημαγωγική αντιπαράθεση με την κυβέρνηση για το πώς θα γίνει η ιδιωτικοποίηση και από πάνω καλεί τους εργαζόμενους σε «αρραγές μέτωπο» με αυτά τα τμήματα του κεφαλαίου που αντιδρούν στον τρόπο της ιδιωτικοποίησης. Δηλαδή, να εγκλωβιστούμε στους ανταγωνισμούς του κεφαλαίου.
-- Τι επιπτώσεις έχουν αυτές οι εξελίξεις στους εργαζόμενους;
-- Ηδη οι εργαζόμενοι έχουμε πληρώσει ακριβά την παραχώρηση στην COSCO. Ο ΟΛΠ επιδόθηκε σε πρόγραμμα εθελούσιων αποχωρήσεων και μετατάξεων για να παραδώσει την προβλήτα στο μονοπώλιο καθαρό από εργασιακά δικαιώματα. Η COSCO, αυτό που έκανε ήταν να επιβάλει στους εργαζόμενους που προσέλαβε καθεστώς σύγχρονης δουλείας.
Ο ΟΛΠ ΑΕ για να ανταγωνιστεί την COSCO μείωσε δραστικά τις θέσεις εργασίας και χτύπησε τα εργασιακά και μισθολογικά δικαιώματα. Μόνο πέρσι μειώθηκε ο μισθός μας κατά 35%, τα Σαββατοκύριακα δεν παίρνουμε υπερωρίες, έχει επιβάλει μεγάλη εντατικοποίηση και προετοιμάζει το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση. Ο υπουργός Ναυτιλίας δεσμεύτηκε ότι με την ιδιωτικοποίηση θα υπάρξουν δεσμεύσεις στον «επενδυτή» να διατηρήσει τις θέσεις εργασίας και τα εργασιακά μας δικαιώματα. Ας μας πει ένα παράδειγμα που έγινε κάτι τέτοιο.
Χαμένοι από χέρι δεν θα βγουν μόνο οι εργαζόμενοι στα λιμάνια. Η κυριαρχία των μονοπωλίων σε όλη τη λιμενική δραστηριότητα του Πειραιά θα έχει ολέθριες επιπτώσεις και στους αυτοαπασχολούμενους και μικρούς επαγγελματίες. Δεν σμπαράλιασε για παράδειγμα μικρές επιχειρήσεις η COSCO;
-- Ποια είναι η στάση των συνδικαλιστικών οργανώσεων του χώρου, όπως της Ομοσπονδίας Υπαλλήλων (ΟΜΥΛΕ) και της Ενωσης Λιμενεργατών;
-- Ολα αυτά τα μέτρα οι κυβερνήσεις δεν θα μπορούσαν να τα περάσουν, εάν δεν είχαν και τη στήριξη του κυβερνητικού - εργοδοτικού συνδικαλισμού, ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ, Αυτόνομη Παρέμβαση (ΣΥΡΙΖΑ). Η συμβολή τους στην προώθηση αυτής της πολιτικής και τη δημιουργία τετελεσμένων ήταν καθοριστική με την τακτική τους και με το πλαίσιο που προβάλλουν κάθε φορά. Αυτές οι δυνάμεις συμφώνησαν στη μετατροπή του ΟΛΠ σε ανώνυμη εταιρεία, προέτρεπαν τους εργαζόμενους, όταν ο ΟΛΠ μπήκε στο χρηματιστήριο, να πάρουμε μετοχές.
Το 2009 αποδέχτηκαν την παραχώρηση στην COSCO, τινάζοντας στον αέρα τον πολυήμερο απεργιακό αγώνα που έδιναν οι εργαζόμενοι. Υπέγραψαν μάλιστα και διμερές πρακτικό με τον ΟΛΠ που προέβλεπε τη μείωση του προσωπικού του ΟΛΠ με τις μεθόδους που είπαμε παραπάνω, για να διευκολυνθεί η ιδιωτικοποίηση. Τώρα αυτές οι δυνάμεις, μαζί και ο ΣΥΡΙΖΑ, μας καλούν να ενωθούμε σε ποια βάση; Να πάμε με τον έναν ή τον άλλο επιχειρηματία ή να κάνουμε μηνύσεις. Ταυτόχρονα, σπέρνουν αυταπάτες στους εργαζόμενους πως μπορεί να υπάρξει ένα άλλο μείγμα πολιτικής, το οποίο θα υπηρετεί και τους εργαζόμενους και τους καπιταλιστές.
-- Υπάρχει διέξοδος σε όλα αυτά; Ποια είναι η θέση της «Δημοκρατικής Ενότητας»;
-- Οι εργαζόμενοι πρέπει να απορρίψουν τις αυταπάτες που καλλιεργούν αυτές οι δυνάμεις, το ψευτοδίλημμα για το αν η ιδιωτικοποίηση των λιμανιών και ιδιαίτερα του ΟΛΠ θα γίνει με απευθείας πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών ή με τη μορφή των παραχωρήσεων ή μέσω ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα). Οι εργαζόμενοι στα λιμάνια επιβάλλεται να σηκώσουν ανάστημα, να μην επιτρέψουν να τους βάλουν στο χέρι. Να μην εγκλωβιστούν στους μονοπωλιακούς ανταγωνισμούς και στην αποπροσανατολιστική παρέμβαση αυτών των δυνάμεων οι οποίες πρέπει να απομονωθούν.
Τους καλούμε σε ταξική ενότητα και συντονισμό με τους εργαζόμενους των κλάδων που άμεσα ή έμμεσα θίγονται από τις εξελίξεις. Τέτοιοι είναι οι ναυτεργάτες, γιατί τα μονοπώλια θέλουν να μεταφέρουν τα εμπορεύματα με καράβια που θα έχουν φτηνά πληρώματα. Είναι οι εργαζόμενοι στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη και στα άλλα ναυπηγεία, που αποτελούν μέρος του λιμενικού συστήματος και ήδη έχουν χτυπηθεί από αυτούς τους σχεδιασμούς. Τους καλούμε σε συμμαχία με τους αυτοαπασχολούμενους και ΕΒΕ, που επίσης θίγονται, με τα λαϊκά στρώματα στις πόλεις και στα νησιά, που θα πληρώσουν ακόμα πιο ακριβά τις συνέπειες αυτής της πολιτικής.
Τα λιμάνια, σαν κρίκος στην αλυσίδα των μεταφορών, μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό εργαλείο ανάπτυξης για το κράτος, που θα έχει ως κριτήριο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και όχι την κερδοφορία των μονοπωλίων. Οπου τα λιμάνια θα είναι κοινωνική ιδιοκτησία, όπως όλα τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής και θα λειτουργούν μέσα από τον κεντρικό σχεδιασμό και με εργατικό - λαϊκό έλεγχο.